Nakit akışı tüm işletmeler için çok yakından takip edilmesi gereken önemli bir veridir. Her ne kadar muhasebe, finans bölümleri tarafından takibinin yapılması gerektiği düşünülse de patron ya da yönetici nakit akışını günlük takip etmelidir. Nakit akışı doğru analiz edilip, gerektiğinde hızlı aksiyon alınmalıdır. Doğru ve etkin yönetilen nakit akışı, her dönemde işletmeleri rakipleri karşısında bir adım öne geçirecektir.
Nakit Akışı Nedir?
Nakit akışı, işletmenin kasasına belirli bir dönemde, örneğin aylık olarak, giren ve çıkan nakittir. Nakit akışı denildiğinde genellikle kasaya giren para akla gelse de nakit akışı çıkan parayı da ifade etmektedir. İşletmeler, ürün veya hizmet satarak, gayrimenkul satarak, borç alarak ya da sermaye artışı yaparak nakit akışlarını arttırırlar ve bu nakit girişleri pozitif nakit akışı olarak adlandırılır. Hammadde alımı, hizmet alımı, işletme giderleri, vergi ödemeleri gibi nakit çıkışları ise negatif nakit akışı olarak adlandırılır.
Nakit Akışı Neden Önemlidir?
Tüm ticari işletmelerin kurulma amacı kar elde etmektir. Karlılığın yüksek olduğu işletmelerde dahi, faaliyet döngüsü içerisinde karlılığının üstünde finansal kaynağa ihtiyaç vardır. Kaynaklarını iyi yönetemeyen bir işletme ömrünü uzun süre devam ettiremez. Ödemelerinde devamlı gecikmeye düşen firma, piyasadaki ticari itibarını kaybedecektir. Tedarikçi ödemelerinde yaşanan sıkıntılarda tedarik problemi yaşayacak bu da siparişlerin geç teslimine neden olacaktır. Ya da çalışan ücretleri ödemelerinde yaşanan gecikmeler işyerinde huzursuzluklara neden olacak ve işletmenin verimliliğini düşürecektir. Doğru bir nakit akışı yönetiminde, yeni yatırımlar için gerekli olan finansmanlar doğru zamanda ve uygun maliyetlerle sağlanacaktır.
Nakit Akışı Yönetimi Nasıl Yapılır?
- Nakit akışınızı takip edebilmek için, nakit giriş ve çıkışlarınızı günlük olarak izleyin. Excel de oluşturacağınız bir tablo ile çok zaman harcamadan nakit akışınızı günlük kontrol edebilirsiniz.
- Kaynaklarınızı israf etmeyin. Gider ve harcamalarınızı takip edin. En büyük harcama kalemlerinizi bulun ve nasıl tasarruf edebileceğiniz üzerine çalışmalar yapın.
- Gelecek tahminleriniz için nakit akış tablonuzu oluşturun. Böylece gelecekteki alacaklarınız ve ödemeleriniz için bugünden hazırlıklı olabilirsiniz.
- Her ay, mevcut durumunuzu tahminlerinizle karşılaştırın. Bu şekilde tahminlerinizin ne kadar gerçekleştiğini görebilirsiniz.
- Nakit akışınızda borçlularınızın(alacağınız olduğu kişilerin), takibini de yaparak olası riskleri belirlemeye çalışın. Borçlularınızın yaşayacağı finansal sıkıntılar sizi de sıkıntıya sokabilir. Yaşanabilecek sıkıntıları önceden tahmin edebilirseniz buna göre önlemler geliştirebilirsiniz.
- Faturalarınızı en kısa zamanda keserek müşterilerinize iletin ve faturada son ödeme tarihini ve ödeme süreçlerini açık şekilde belirtin.
- Geciken ödemeler için hemen borçlunuz ile iletişime geçip ödeme talebinde bulunun ve borç tahsilâtı için gerekli işlemleri başlatın.
- Büyüme sürecinizi dikkatli yönetin. Çok hızlı büyümek, önemli yatırımlar yapmak nakit akışınızı tehlikeye sokabilir.
- Stoklarınızı devamlı takip edin.
- Gerektiğinde kullanılmak üzere mutlaka yedek (sermaye rezervi) ayırın
Nakit Akış Tablosu Nedir?
Bir finansal döneme ait Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu’nun standartlarına uygun olarak hazırlanması gereken finansal tablodur.
Nakit akışı tablosunda kullanılan nakit terimi ile “nakit ve nakit benzerleri” ifade edilir. Burada kullanılan nakit benzerleri, kısa vadeli, nakde istenildiği anda dönüştürülebilen ve vade tarihi çok yakın olup değer değişim riski düşük olan varlıkları içerir. Örneğin vadesi 3 ay veya daha kısa olan bonolardır.
Nakit akışı tablosuna baktığımızda, işletmenin nakdinin nereden geldiğini ve nereye harcandığını görürüz.
Nakit akış tablosunun temel amacı bir işletmenin dönem içerisinde elde ettiği nakit tahsilâtları ve nakit ödemelerini göstermek ve dönem başı ile dönem sonu arasındaki nakit değişimi hakkında bilgi vermektir.
Nakit akış tablosunun yararlarından biri ise işletmenin gelecekteki nakit akışlarının tutarı ve zamanı ve belirsizliği konusunda yatırımcılara ve kredi verenlere bilgi vermesidir.
Nakit Akış Tablosu Nasıl Hazırlanır?
Nakit akış tablosu finansal bir tablo olup muhasebeciler tarafından hazırlanmaktadır. Yine de işletme sahipleri, finans/muhasebe yöneticileri tarafından basit bir nakit akış tablosu hazırlanıp takibi yapılmalıdır. Günlük verilerle; işletme faaliyetlerinden doğan alacaklar ve borçlar, kredi kullanımları ve geri ödemeleri ile tablo güncellenmelidir. Bu şekilde işletmenin nakit pozisyonu yakın takibe alınır.
Nakit Akış Tablosu Örneği
Nakit akış tablosunun basit bir örneği aşağıda yer almaktadır.